John Clements.
Tłumaczenie – Tomasz Doliński.
Oryginalny tekst znajduje się na stronie macierzystej ARMA.
Poniższy tekst jest już w niektórych miejscach nieaktualny, ale wciąż zawiera cenne porady treningowe, dlatego też publikujemy go na stronie ARMA-PL.
Poniższy tekst jest już w niektórych miejscach nieaktualny, ale wciąż zawiera cenne porady treningowe, dlatego też publikujemy go na stronie ARMA-PL.
Jeśli chcesz ćwiczyć obecnie dawny fechtunek, dam ci następujące rady:
Ćwicz przekrojowo. Niezależnie jaki rodzaj szermierki dawnej uprawiasz, uświadom sobie, że trening jest nieustannym i niekończącym się procesem. Poszukuj tylu metod i rodzajów fechtunku oraz sparingu bronią, ile tylko zdołasz znaleźć. Niemal każda oferuje jakieś zalety i ćwiczenie wyłącznie w jeden sposób jest ograniczające.
Zawsze dąż do tego, aby mierzyć się z tyloma sparing partnerami, iloma tylko możesz, a w szczególności tymi lepszymi. Im lepszy przeciwnik, tym większe wyzwanie dla ciebie i tym więcej nauczysz się o sobie. Trenowanie wyłącznie z gorszymi przeciwnikami nie pozwoli ci osiągnąć twojego najwyższego poziomu, a nawet może doprowadzić do wyrobienia leniwych nawyków. Nie zaniedbuj ani wolnej walki/sparingu, ani ćwiczeń z prawdziwą bronią.
Prowadź badania. Czytaj i studiuj wszystko na interesujący cię temat, co tylko możesz znaleźć oraz zwracaj szczególną uwagę na dzieła klasycznych mistrzów. Nie pomijaj bogactwa informacji zawartego w szermierce sportowej lub współczesnych azjatyckich sztukach walki. Nie zapominaj jednak, że pytanie, wątpienie i dociekanie jest częścią naszego zachodniego dziedzictwa.
Ćwicz ciężko i często. Chociaż jest to frazes, to trzema najważniejszymi rzeczami w nabywaniu prawdziwej umiejętności we władaniu mieczem są: praktyka, praktyka, praktyka! Ponadto naprawdę nic nie zastąpi prawidłowego nauczania. Na przykład, znajdź dobrego, wykwalifikowanego trenera od szermierki lub kenjutsu i zostań na tyle długo, aby faktycznie nauczyć się jak fechtować. Nie traktuj tego jako krótkotrwałej aktywności. Pamiętaj jednak, że to czego dzisiaj uczą w sportowej odmianie szermierki jest odległe od tego, jak rzeczywistoście kiedyś walczono . Niezależnie od tego, czy takie szkolenie jest dostępne, czy nie, istnieje dostęp do licznych ćwiczeń i rutyn, które powinno się wykonywać zgodnie z radami dawnych Mistrzów Szermierki.
Kilka propozycji dotyczących treningu mieczem średniowiecznym:
- ćwicz, użwając zarówno chwytu jednoręcznego jak i oburęcznego (np. mieczem jednoręcznym i mieczem długim/bastardem),
- ćwicz koordynację i posługiwanie się tarczą okrągłą, trójkątną, migdałem,
- ćwicz cięcia i uderzenia (prawidłowe wykonanie, kąt uderzenia, płynność, powrót),
- ćwicz pełnokontaktowe uderzenia w nieruchomy, miękki cel lub słup (siła i skupienie),
- ćwicz kroki i pracę nóg,
- ćwicz kontrolowane uderzenia i cięcia w cel ruchomy i nieruchomy,
- ćwicz kombinacje parowań i ripost z partnerem i bez niego,
- ćwicz koordynację i posługiwanie się lewakiem,
- prowadź spraringi kontaktowe przy użyciu bezpiecznej, miękkiej broni (lub drewnianej broni i odpowiednich ochraniaczy),
- sparuj na pełnej szybkości i z intencją trafienia,
- sparuj na połowie prędkości z przesadnymi ruchami i intencją trafienia,
- sparuj bez ustnych komentarzy albo poleceń,
- sparuj na zmianę – tylko obrona/tylko atak,
- ćwicz samym mieczem jednoręcznym bez puklerza czy sztyletu,
- ćwicz przeciwko (i przy użyciu) broni drzewcowych,
- ćwicz przeciwko i przy użyciu miecza wielkiego, dwuręcznego i samego miecza jednoręcznego,
- ćwicz rutyny używając odpowiednich replik broni o historycznych parametrach,
- prowadź testy cięcia prawdziwą, ostrą bronią (aby zrozumieć jak naprawdę funkcjonuje),
- wykonuj jakieś ćwiczenia aerobowe, aby zwiększyć wytrzymałość,
- wykonuj jakiś trening z obciążeniem, aby zwiększyć siłę.
Kilka propozycji dotyczących treningu renesansowym mieczem sieczno-kolnym:
- ćwicz cięcia i uderzenia (prawidłowe wykonanie, kąt uderzenia, płynność, powrót),
- ćwicz kroki i pracę nóg,
- ćwicz kombinacje parowań i ripost z partnerem i bez niego,
- ćwicz koordynację i posługiwanie się drugą bronią (np. puklerz, lewak),
- ćwicz pełnokontaktowe uderzenia w nieruchomy, miękki cel lub słup (siła i skupienie),
- ćwicz kontrolowane uderzenia i cięcia w cel ruchomy i nieruchomy,
- prowadź spraringi kontaktowe przy użyciu bezpiecznej, miękkiej broni (lub drewnianej broni i odpowiednich ochraniaczy),
- sparuj na pełnej szybkości i z intecją trafienia,
- sparuj na połowie prędkości z przesadnymi ruchami i intencją trafienia,
- sparuj bez ustnych komentarzy albo poleceń,
- sparuj na zmianę – tylko obrona/tylko atak,
- ćwicz samym mieczem jednoręcznym bez puklerza czy sztyletu,
- ćwicz przeciwko (i przy użyciu) broni drzewcowych i większych tarcz,
- ćwicz rutyny używając odpowiednich replik broni o historycznych parametrach,
- prowadź testy cięcia prawdziwą, ostrą bronią (aby zrozumieć jak naprawdę funkcjonuje),
- wykonuj jakieś ćwiczenia aerobowe, aby zwiększyć wytrzymałość,
- wykonuj jakiś trening z obciążeniem, aby zwiększyć siłę,
- ćwicz szermierkę rapierem.
Kilka podstawowych propozycji dotyczących treningu szermierki rapierem:
- ćwicz pchnięcia,
- ćwicz pracę nóg (szybkość, zwinność i mobilność),
- ćwicz wypady i wycofania,
- ćwicz kontrolę sztychu pchając w nieruchomy cel,
- ćwicz kombinacje parowań i ripost samemu i z partnerem (poprawa koordynacji i refleksu),
- trenuj z bronią w drugiej ręce (lewak, puklerz, itd.) i bez niej,
- ćwicz z mieczem trzymanym w drugiej ręce,
- ćwicz z samym sztyletem przeciwko samemu sztyletowi i przeciwko rapierowi ze sztyletem,
- ćwicz rutyny używając odpowiednich replik broni o historycznych parametrach,
- prowadź ciągły sparing (jedyny sposób, aby nauczyć się wyczucia czasu, percepcji, prawidłowego poruszania i dostosowywania się do sytuacji),
- sparuj na pełnej szybkości i z intecją
- sparuj na połowie prędkości z przesadnymi ruchami i intencją trafienia,
- sparuj bez ustnych komentarzy albo poleceń,
- sparuj na zmianę – tylko obrona/tylko atak,
- wykonuj jakieś ćwiczenia aerobowe, aby zwiększyć wytrzymałość,
- wykonuj jakiś trening z obciążeniem, aby zwiększyć siłę,
- ćwicz fechtunek mieczem sieczno-kolnym.
Jest coś, co należy wziąć pod uwagę przy poszukiwaniu sparing partnerów. Znalezienie przeciwników, którzy dokładnie odpowiadają czyjemuś konkretnemu poziomowi umięjetności może być trudne. Dość często są dostrzegalnie lepsi albo słabsi. Mimo że można ćwiczyć z osobami słabszymi i łatwymi do pokonania, to ważne jest aby nie dopuścić do stania się niedbałym. Trzeba oprzeć się chęci prowadzenia delikatnej walki lub rezygnacji z podejmowania wysiłku do czynienia spraw „bardziej interesującymi” i stanowiącymi większe wyzwanie. Takie nastawienie nie tylko nie służy twoim prawdziwym umiejętnościom, ale także umiejętnościom twojego sparing partnera poprzez nie wystawianie ich na rzetelny test. Ćwiczenie w ten sposób pewnie prowadzi do wyrobienia złych nawyków i osłabia charakter. Nie znaczy to jednak, że stawiając czoła tym, których zdecydowanie przewyższasz, masz ich zawsze rozgramiać i przygniatać przewagą. Bynajmniej. W takich przypadkach oczywiste jest, że należy partnera uczyć i szkolić bez poniżania go i łamania jego ducha. Z drugiej strony, stawiając czoła partnerom, przez których zostajesz wyraźnie pokonany, powinieneś unikać impulsu do spoglądania na walkę wyłącznie pod kątem tego, czego nie udało ci się zrobić lub tylko tego, co zrobił przeciwnik. To nieprzydatne. Na zwycięstwo albo przegraną zawsze składają się oba te czynniki – co zrobiłeś, a czego nie zrobiłeś oraz z tego, co zrobił i czego nie zrobił przeciwnik. Czasami te dwie rzeczy są nie do odróżenienia.
Fechtunek, podobnie jak większość sztuk walki, jest drogą, a nie celem. Pamiętaj, że podczas gdy istnieją pewne wspólne aspekty walki (np. percepcja, dystans, wyczucie czasu, technika, nastawienie) każda forma używania broni lub sposób fechtunku ma swój kontekst historyczny. Żaden styl lub forma nie powininny być rozpatrywane jako najlepsza, wszechogarniająca, ostateczna metoda. Tak naprawdę nie istnieje „najlepszy miecz” albo „najlepsza broń”. Walka rozgrywa się w takim samym stopniu na płaszczyźnie mentalnej (psychologicznej), co fizycznej. Wszystkiemu powinna przyświecać świadomość, że kiedy tę aktywność traktuje się jako historyczną sztukę walki, wymaga ona dyscypliny i zaprawy fizycznej. Lekkoduszne, romantyczne czy weekendowe ćwiczenie nie daje najlepszych rezultatów. Jest to prawdziwa sztuka walki i powinna być rzeczywiście traktowana jako taka. Jeśli podczas twojej nauki i treningu przychodzi ci odczuwać niedostatek lub brak w umiejętności, to jest to dobry znak – uczciwie zauważasz, że mógłbyś być lepszy i że do prawdziwego mistrzostwa jeszcze ci trochę brakuje. Pragnienie aby się doskonalić jest kolejnym krokiem na obranej ścieżce. A teraz zostaw już swojego PeCeta i idź powalczyć!
Dobry program treningowy powinien obejmować wiele różnorakich aktywności. Ważnym jest, aby rozwijać atrybuty fizyczne, umiejętności techniczne i zdolności mentalne. Poniższy tekst daje pewne pojęcie o tym, jak to osiągnąć. Dotyczy on metod treningu, a nie technik walki jako takich. Sedno stanowi praktyka, praktyka, praktyka.
Testy cięć
Każdy, kto twierdzi, że jest poważnym szermierzem, a nigdy nie używał ostrych broni na twardych celach, ukazuje siebie w mylącym świetle. Testy cięć są niezmiernie ważnym elementem treningu i wymagają niemałej praktyki. Cięcia ćwiczebne muszą być wykonywane systematycznie, aby wyszlifować twoje umiejętności. Nie pozwalają one także na rozwijanie niepoprawnych technik. Obecnie wiele grup używa absurdalnych cięć, które nie byłyby skuteczne przy użyciu prawdziwej broni na prawdziwych celach. Te marne techniki rozwijają się i stają się popularne, ponieważ kiepskie zasady i słaby trening zachęcają do ich użycia. Trening cięć – jeśli ma przynieść rezultaty – powinien być wykonywany przynajmniej raz w tygodniu. Powinieneś ćwiczyć wszystkie cięcia na różnorakich celach. Na początku skup się na podstawowych uderzeniach, dopóki ich biegle nie opanujesz. Rekomendowane cele to: bambus, świeże gałęzie drzew owinięte mokrą tekturą, grube tekturowe tuby suche lub nasączone wodą, gruba lina, surowe mięso z kośćmi, fragmenty zbroii lub hełmy. Na samym początku użyteczymi celami są: plastikowe butelki, kartoniki po napojach/mleku, gąbka w postaci walców (sprzedawana jako zabawka na basen). Bądź szczególnie ostrożny i rób wszystko powoli. Tego rodzaju ćwiczenie wymaga praktyki , gdyż może być bardzo groźne przy nieumiejętnym wykonaniu.
Ćwiczenia solo (rutyny)
Są świetne dla rozwoju umijętności i techniki. Mogą być wykonywane przy użyciu prawdziwej broni lub broni sparingowej. Bądź ostrożny używając replik. Łatwo uderzyć się podczas próbowania nowych technik. Ćwiczenia te, jeśli wykonywane są żywiołowo mogą stanowić znakomity trening wysiłkowy. Do broni sparingowych używaj worków treningowych. Możesz też zbudować swój własny cel. Nagrywaj sesje treningowe, by móc dostrzec swoje błędy. Ćwiczenie rutyn dwa razy w tygodniu przez godzinę dziennie powinno wystarczyć do polepszenia twoich umiejętności.
Wolna walka/sparing
Nie ma to jak prawdziwa walka. Jednakże prawdziwa walka jest nielegalna raczej należy jej unikać. Tak więc inną dobrą rzeczą, którą można robić będzie walka przeciwko innym w konwencji bezpiecznego systemu sparingowgo. Bardzo ważne jest tutaj odpowiednie podejście. Każdy system sparingowy ma swoje mocne i słabe strony. Każdy system kładzie nacisk na inne aspekty walki. Dlatego dla równowagi używaj różnych systemów.
Broń ostra („prawdziwa broń”)
Nie, nie możesz tak naprawdę sparować prawdziwą, ostrą bronią. Jest jednak możliwe spotkanie twarzą w twarz z zaufanym partnerem i wykonywanie niepełnych ataków i zasłon na bardzo niskiej prędkości. Da ci to do zrozumienia, jakiego wyczucia i wysiłku wymaga używanie broni oraz jakim uszkodzeniom mogą ulegać ostrza z powodu stosowania niepoprawnej techniki. Pamiętaj, aby mieć założone grube rękawice skórzane lub rękawice płytowe.
Broń tępa (wykluczając broń teatralną, rekwizyty, repliki ozdobne)
Tępa, historycznie wierna replika użytkowa miecza. Tępą bronią możliwe jest wykonwyanie wolnych, kontrolowanych, lekkokontaktowych ataków w określony obszar trafienia. Dostępne są tępe bronie zaprojektowane wyłącznie do walki scenicznej lub pokazowej, ale unikaj ich, gdyż zazwyczja są one za grube, za ciężkie lub źle wyważone.
Broń drewniana (ang. waster)
Broń drewniana może być używana z większą szybkością i siłą, niż broń tępa, zależnie od stopnia kontroli ataków, używanego opancerzenia i obszarów trafienia. Daje bardziej realistyczne odczucie, niż broń miękka ale ogranicza ilość możliwych do wykonania technik. Drewniana broń powinna mieć wyraźnie odróżniające się ostrze (spłaszczone zamiast zaokrąglonego) i wagę zbliżoną do realnej. Im dalej odbiegasz parametrami od broni historycznej, tym łatwiej wyrobisz sobie złe nawyki.
Broń miękka
Najlepszą rzeczą w broni miękkiej jest to, że możesz prowadzić mocne i agresywne walki pomiędzy przeciwnikami bez opancerzenia, w zbroi lub z częściowym zestawem osłon. Broń miękka udostępnia najwięcej obszarów trafienia i technik, pozostając wciąż bezpieczną.
Nie jest to jednak broń podobna do używanej przez grupy LARP-owe (ang. live action role-playing – przyp. tłumacza), która jest niczym więcej jak rurką PCV owiniętą pianką i oklejona taśmą. Tego rodzaju broń jest zbyt lekka, zbyt giętka i często nie ma wyróżniających się ostrzy. Opisna w innym artykulebroń sparingowa ARMA ma właściwą wagę, prawidłowy środek ciężkości, sztywny rdzeń i wyróżniające się ostrza.
Repliki rapierów
Obecnie dostępne są giętkie symulatory rapierów o przekroju romboidalnym lub heksagonalnym. Chociaż często są zbyt giętkie, to idealnie nadają się do szermierki rapierem. Historycznie wierna replika, kluczowa w treningu ogólnym, jest także użyteczna w lekkokontaktowej wolnej walce pod warunkiem, że sztych jest zupełnie tępy i posiada miękką osłonę.
Rapiery sportowe
Do nauki posługiwania się rapierami, rapiery sportowe są użyteczne jako substytuty replik. Chociaż są zbyt gibkie i giętkie, to w większości przypadków bywają znacznie lepsze niż współczesne florety lub szpady, które zachowują się zupełnie nierealistycznie w stosunku do dłuższego, cięższego i szerszego rapiera.
Trening przekrojowy
Nabywanie dobrej kondycji fizycznej wyłącznie dzięki treningowi fechtunku jest bardzo trudne. Tym, którzy wolą inne metody prezentujemy poniższą tabelkę przedstawiającą korzyści płynące z uprawiania różnych aktywności… Praktyka, praktyka, praktyka.